Akcja utworu rozpoczyna się dokładnie o 12.45, w piękny marcowy dzień. Dzieci wsłuchiwały się w dźwięki katarynki, dobiegające z podwórza sąsiadującego z gmachem szkolnym i z utęsknieniem czekały aż wieża kościelna wybije pierwszą, a dzwonek oznajmi koniec lekcji. W sali odbywały się akurat nauki przyrodnicze. Nauczyciel nie zdawał sobie sprawy, że zaraz lekcja się kończy. Kiedy zorientował się, że rozproszeniu klasy winne są dobiegające z podwórza dźwięki, poprosił, aby zamknąć okno. Polecenie wykonał jeden ze szkolnych prymusów — siedzący w pierwszej ławce Czengey, nazywany małym. W tym samym momencie, inny uczeń — Czonakosz zwrócił uwagę Nemeczeka na toczącą się po ziemi papierową kulkę. Chłopiec podniósł ją i rozwinął. Na jednej stronie było napisane „Oddać dalej Boce”, zatem ponownie zgniótł list i odrzucił dalej do Boki. Wiadomość brzmiała następująco: „Dziś o czwartej po południu walne zebranie na Placu. Wybór przewodniczącego. Zawiadomić wszystkich”. Boka schował kartkę i ściągnął jeszcze raz zapakowane paskiem książki. Była pierwsza godzina. Nauczyciel zgasił palnik Bunsena, zaznaczył zadaną lekcję i udał się do pracowni przyrodniczej, a klasa momentalnie opustoszała. Chłopcy wysypali się gromadą ze szkolnej bramy, żegnając się z nauczycielami ściągając czapki i podążyli ulicami zmęczeni i głodni.
