Jon Kabat-Zinn "Życie. Piękna katastrofa"

Tytuł: Życie. Piękna katastrofa

Autor: Jon Kabat-Zinn

Wydawnictwo: Czarna Owca

Chcemy czy nie, świat wokół nas przyspiesza. Zwiększa się ilość informacji, która dociera w każdej godzinie życia, wzrasta też liczna naszych obowiązków. Dzięki rozwojowi telefonii komórkowej jesteśmy niemal cały czas na czuwaniu, zaś Internet zapewnia nam nie tylko możliwość pracy zdalnej, ale też dostęp do niegraniczonej niemal wiedzy. Paradoksalnie świadomość, że mamy świat na wyciągnięcie ręki, wcale nie czyni nas szczęśliwszymi ludźmi. Nawet więcej, stajemy się dzięki temu boleśnie świadomi czego nie mamy i co tracimy. Ten koszt utraconych możliwości jest tak wielki, że może niekiedy powodować depresję czy choroby somatyczne.

Dodatkowo ciągłe porównywanie się do innych ludzi, presja, by mieć więcej, uniemożliwiają nam odnalezienie się w tym świecie z zasobami, które aktualnie posiadamy. Jeśli jeszcze do tego dojdą zdarzenia losowe, zmuszające nas do weryfikacji dotychczasowych kierunków działań i / lub choroba, bardzo często nie mamy szans, by coś realnie zmienić. Pogrążamy się zatem w czarnych wizjach, nasze myśli przybierają kierunek, który z pewnością nie doprowadzi nas do celu.

Jeśli choć trochę czujesz się właśnie tak, jeśli twoje ciało trawi ból, chociażby tylko (i aż) ból istnienia, koniecznie sięgnij po klasyczną już pozycję Jona Kabata-Zinna dotyczącą praktyki uważności w walce ze stresem i cierpieniem, również tym duszy. Książka „Życie. Piękna katastrofa”, opublikowana nakładem Wydawnictwa Czarna Owca, to kolejne już wznowienie, zmienione i rozszerzone, klasycznej już niemal pozycji zmieniającej nasz sposób patrzenia na życie, na codzienność, między innymi dzięki praktykowaniu uważności.

Książka jest opisem Programu Redukcji Stresu w Oparciu o Uważność, opracowanego w Klinice Redukcji Stresu przy Wydziale Medycznym Uniwersytetu Massachusetts. Nie jest jednak zwyczajnym poradnikiem, pełnym list typu „to do” lub też „don`t do”. To piękne rozważania, na pograniczu filozofii, medycyny i socjologii, z których możemy czerpać pełnymi garściami i … dzięki którym możemy rozpocząć proces zmian, niezależnie od powodów tej decyzji.

Publikacja złożona jest z pięciu powiązanych ze sobą części, a każda z nich przenosi nas na inny poziom świadomości. Pierwsza dotyczy praktyki uważności – skupiania uwagi, choć jak czytamy, nie chodzi tu (jak zaleca większość poradników) wyłącznie o skupianie uwagi na pojawiających się w danej chwili myślach i emocjach, a raczej o szerszy kontekst zagadnienia. Lektura tej części jest pewnego rodzaju zaproszeniem do uczestnictwa w treningu według wspomnianego wcześniej programu. Mamy wyjątkowa możliwość doświadczenia tego, co dzieje się w klinice i przyjrzenia się temu, jak wygląda cały proces. Część ta to również przewodnik po praktykach medytacji stosowanych w klinice oraz mnóstwo wskazówek, w jaki sposób włączyć uważność w naszą rzeczywistość, w codzienne funkcjonowanie.

Część druga książki, zatytułowana „Paradygmat”, stanowi świeże spojrzenia na najnowsze odkrycia w dziedzinie medycyny, psychologii, dzięki czemu lepiej będziemy w stanie zrozumieć wpływ praktyki uważności na nasz organizm i – ogólnie – na nasze życie. Autor dostarcza nam dowodów na to, w jaki sposób stres wpływa destrukcyjnie na nasze życie, ale daje też nadzieję na powrót do zdrowia, przywołując przykłady osób uczestniczących w programie. Kolejny rozdział, stres, zajmuje się opisem tego zagadnienia. Dowiemy się zatem czym stres jest (a czym nie jest), a także w jaki sposób uważność może pomóc nam ten pojawiający się stres zidentyfikować i lepiej sobie z nim radzić.

Część czwarta, zatytułowania „Zastosowania”, to bogactwo przykładów pokazujących, w jaki sposób praktykowanie uważności może pomóc wybranym osobom. Zajmiemy się tu pracą nad objawami i nauczymy się słuchać swojego ciała i przekonamy, że samo usunięcie objawów nie wystarczy – trzeba dotrzeć do źródła problemów. Autor uwrażliwia nas też na to, w jaki sposób postępujemy, sięgając po proste (pozornie) rozwiązania, czyli przyjmując specyfiki łagodzące te dolegliwości. Tymczasem warto inaczej spojrzeć na te symptomy choroby, nie jak na zakłócenie naszego porządku życia, ale jako sygnał ze strony ciała, że została zachwiana równowaga. Część ta zawiera szczególnie cenny rozdział poświęcony pracy z bólem, szczególnie tym przewlekłym (w tym z chronicznym bólem kręgosłupa lędźwiowego).

Natomiast część piąta, ostatnia, pt. „Droga świadomości”, zawiera rady, w jaki sposób dzięki opanowaniu podstaw kontynuować trening uważności/praktyki medytacyjne i jak uczynić go częścią swojego życia. Zostały w nim zawarte również praktyczne informacje dotyczące trwania w tej praktyce i harmonogram rozpisanych działań.

Mimo iż w książce słowo stres pojawia się bardzo często, to tak naprawdę lektura nie dotyczy wyłącznie stresu, Autor zajmuje się każdym niema aspektem naszego życia, pozwalając nam nie tylko zwolnić, ale i zanurzyć się w rzeczywistości, a także odnaleźć drogę do zdrowia i dobrego samopoczucia. Nie ma się jednak co łudzić, że sama lektura książki doprowadzi do realnej zmiany. Warto natomiast wykorzystać ją do zainicjowania pewnego procesu, dzięki któremu będziemy w stanie lepiej rozumieć siebie i swoje ciało, dzięki któremu zaczniemy żyć świadomiej i uważniej!